3 maja obchodzimy w Polsce święto ogłoszenia Konstytucji 3 maja

 

A to kilka faktów związanych z tym wyjątkowym aktem prawnym:

  • Była to ustawa rządowa ogłoszona 3 maja 1791 roku ( pierwsza tak nowoczesna w Europie, druga po konstytucji Stanów Zjednoczonych w świecie),

  • Konstytucja miała 11 artykułów

  • Zmieniła ustrój państwa na monarchię dziedziczną, ograniczyła znacząco demokrację szlachecką, odbierając prawo głosu i decyzji w sprawach państwa szlachcie nieposiadającej ziemi (gołocie), wprowadziła częściowe zrównanie praw osobistych mieszczan i szlachty oraz stawiała chłopów pod ochroną państwa, w ten sposób łagodząc nadużycia pańszczyzny.

  • Konstytucja formalnie zniosła liberum veto.

  • Jej zwolennikami byli: król Stanisław August Poniatowski ,Stanisław Małachowski, Hugo Kołłątaj i Ignacy Potocki.

  • Straciła na znaczeniu już po ok. 14 miesiącach ( do 24 lipca 1792 roku - w momencie przystąpienia króla Stanisława Augusta Poniatowskiego do konfederacji targowickiej)

  • Ostatecznie przestała być obowiązującym aktem prawnym (została derogowana) 23 listopada 1793 roku. Sejm grodzieński uznał wtedy Sejm Czteroletni za niebyły i uchylił wszystkie ustanowione na nim akty prawne.

 

Obraz Jana Matejki „Konstytucja 3 Maja”

obraz_matejko.png

 

Strona tytułowa Konstytucji 3 Maja

strona_tutylowa.png